ในที่สุดฝนก็ตกแล้ว.. แต่ฝนมาช้าเกินไป ข้าวในนายืนต้นตายกันเสียเป็นส่วนมาก
น้ำในคลองข้างถนน แห้งไปตั้งแต่เดือนที่แล้ว
เจ้านายจากในเมืองออกมาบอกว่าห้ามปลูกข้าว ..ก็เมื่อตอนที่หว่านไปแล้ว
บอกไม่ให้ทำนา.. แล้วจะให้ชาวนาทำอะไร
ทั้งชีวิต ตั้งแต่จำความได้ ก็ต้องทำนา
สิ่งที่รู้ สิ่งที่มีอยู่ในหัว คือวิธีทำนา
ไม่ให้ชาวนาทำนา.. จะให้ไปทำอะไร
บอกให้ชาวนาไปทำอย่างอื่น คิดบ้างไหมว่าพวกเราทำเป็นไหม
สิ่งที่เราทำเป็น สิ่งที่เราเชี่ยวชาญ ยังทำขาดทุนปีแล้วปีเล่า
สิ่งที่เราทำไม่เป็น สิ่งที่เราไม่เชี่ยวชาญ เราจะทำให้มีกำไรได้เชียวหรือ
มันง่ายอย่างนั้นจริงหรือ..
ข้างบ้านชวนออกไปดูน้ำในคลองส่งน้ำ
เห็นชาวนาหลายคนเก็บเครื่องสูบน้ำกลับขึ้นรถ
เขาโดนห้ามสูบน้ำเข้านา ไปเลี้ยงต้นข้าวที่กำลังยืนแห้งตาย
ได้แต่นั่งมองสายน้ำที่ไหลผ่านหน้าไป
มันคงถูกเอาไปใช้ในเรื่องที่สำคัญกว่า
คงไม่ใช่เอาไปใช้ไล่น้ำเค็ม เพราะกลัวน้ำเสียรสชาติอย่างที่มีคนพูดกัน
กลับมายืนมองนาผืนเดิม
ผืนที่เมื่อตอนน้ำท่วมก็มีเจ้านายมาบอกให้สูบน้ำจากคลองมาใส่ ข้าวที่ยังไม่เกี่ยวก็ตายไป
ผืนที่เมื่อตอนน้ำแล้งก็มีเจ้านายมาบอกห้ามสูบน้ำจากคลองมาใส่ ข้าวก็ขาดน้ำยืนตายไป
ผืนที่ต้องตากแดดตากฝนทนปลูกข้าว เพื่อจะขายข้าวเปลือกได้กิโลละ 7 บาท
แล้วเขาเอาไปทำข้าวสารขายกิโลละ 35 บาท
ผืนที่ปลูกข้าวเพื่อเลี้ยงผู้คนให้มีแรง มาบอกว่าเราโง่ ที่ยังปลูกข้าวอยู่
แดดอ่อนแรงลงทุกที ชาวนาอย่างเราก็อ่อนแรงลงเช่นกัน
พวกเราทำอะไรไม่เป็น พวกเราเรียนมาน้อย พวกเราไม่ทันเทคโนโลยีอย่างคนในเมือง
แถวบ้านเราไม่มีสายไฟเบอร์ออปติก ไม่มีอินเตอร์เน็ตความเร็วสูง ไม่มี 4G
เราทำเป็นแค่ปลูกข้าวให้คนทั้งประเทศกิน
เราทำเป็นแค่ปลูกข้าวให้คนในเมืองเอาไปขายเมืองนอก เอาเงินมาซื้อรถยนต์ ซื้อมือถือ ซื้อเทคโนโลยีมาใช้
เราทำเป็นแค่ยอมให้เขาเอาของที่ไม่มีใครต้องการมาเหวี่ยงใส่เรา
และยอมให้เขาเอาของที่ทุกคนต้องการไปจากเรา
เราไม่ได้อยากร้องขออะไร แค่อยากถามประโยคเดียว
คุณรู้จักคำว่า “เนรคุณ” ไหม